Tegen de stroom in of met de stroom mee?
Ik heb bewondering voor mensen die tegen de stroom inzwemmen vanuit een diepe overtuiging. Dat vraagt om lef en authenticiteit, omdat het nu eenmaal gemakkelijker is om je met de stroom mee te laten drijven en te doen wat anderen ook doen en van jou verwachten.
Toch zijn er momenten waarop het juist goed is om niet je kont tegen de krib te gooien, simpelweg omdat het je niets oplevert, en tegelijkertijd wel energie kost! Energie die je hard nodig hebt, bijvoorbeeld om je op iets nieuws te kunnen richten. Ik zie dat dat soms weerstand oproept bij mensen en vraagt om de eigen overtuiging over de situatie even te laten voor wat het is.
Een voorbeeld: je manager vertrekt en er komt een nieuwe manager in beeld waarmee jij niet goed overweg kunt. Als jij weerstand ervaart, zal dit gevoel niet vanzelf weggaan. Ook jouw manager voelt dat en daarmee is er vaak sprake van een moeizame communicatie. En natuurlijk is het belangrijk om de communicatie tussen jou en je leidinggevende wel weer werkend te krijgen,, eventueel met behulp van je HR-adviseur of een coach. Soms lukt dat helaas niet en dan kun je gefrustreerd raken, gedémotiveerd en mogelijk zelfs geneigd zijn om de strijd aan te gaan (fight), hakken in het zand. (freeze). Of wellicht wil je het bijltje er zelfs bij neergooien (flight). Jij zit tenslotte al "honderdduizend jaar" bij de organisatie en kent het klappen van de zweep. Je was tot nu toe een gewaardeerde medewerker en collega en men weet je te vinden vanwege jouw specifieke kennis.
Ik heb als HR-adviseur helaas vaker gezien dat in zo'n situatie de medewerker uiteindelijk het onderspit delft, niet de manager. Niet zelden wordt een medewerker uiteindelijk zelfs ziek van de situatie en is niet meer in staat om zijn of haar werk te blijven doen. Dat wil je voorkomen, omdat dat schade berokkent aan de medewerker en voor onrust zorgt in het hele team..
Wat kun je doen?
Je hebt altijd een keuze, hoewel dat op dat moment misschien niet zo lijkt, maar je kunt daarmee pas aan de slag als je geaccepteerd hebt dat je weinig kunt veranderen aan de situatie waarin je zit. Maar hoe kun je loslaten wat oneerlijk voelt?
Afscheid nemen van een situatie werkt voor elk mens ongeveer hetzelfde (zie het schema hieronder). Het bestaat uit 5 fasen: ontkenning, boos, onderhandelen, verdriet, aanvaarding. Je doorloopt/ondergaat deze fasen in je eigen tempo en de fasen hoeven elkaar niet op dezelfde manier op te volgen. Soms doe je een stapje terug om een fase opnieuw door te maken. Nu je dit weet, kun je zelf invloed uitoefenen op het tempo waarin je deze fasen doorloopt! Dit is nuttig, omdat je pas verder kunt, als je in de fase van acceptatie zit.
En waarom is het nodig om al deze fasen te doorlopen? Ik maak regelmatig mee dat mensen er nog niet klaar voor zijn om verder te gaan. Zo werkt het bijvoorbeeld niet om naar een sollicitatiegesprek te gaan en daar in tranen of woede uit te barsten als naar je huidige baan wordt gevraagd (ik heb ook wel eens zo'n sollicitant tegenover me gehad). Ik word als loopbaanadviseur regelmatig door leidinggevenden gevraagd om het gesprek met medewerkers aan te gaan die niet (meer) goed in hun vel zitten. Als dat bijtijds gebeurt, krijgt de medewerker de ruimte om in alle rust naar de situatie te kijken en kunnen we samen naar een gewenste situatie toewerken door mogelijke oplossingen in kaart te brengen en verder onderzoeken.
Wat daarbij helpt, is dat de medewerker zich focust op de volgende stap, want daar neemt hij het heft in handen en pakt de regie voor zijn eigen loopbaan terug! Dat lukt als op tijd wordt geschakeld met de leidinggevende (als die geen onderdeel van het probleem uitmaakt) of de HR adviseur voor advies en de medewerker met een loopbaancoach in gesprek kan gaan over zijn loopbaanwensen.
Jet